Van boom naar hout
Wij focussen op vier snelgroeiende inheemse loofboomsoorten: populier, esdoorn, linde en els.
Deze soorten zijn te vinden op verschillende types rijke gronden in bos, stedelijk en in agrarische context.
Eerder onderzoek heeft laten zien, dat binnen 30 tot 40 jaar productie van zaaghout haalbaar kan zijn.
Daarnaast kijken wij naar Paulownia, die als “gewas” volop in de aandacht staat voor aanplant op landbouwgronden.
Wij zetten in op onderzoek naar de potentie van vier snelgroeiende inheemse loofboomsoorten: populier, esdoorn, linde en els. Deze soorten zijn nu al op verschillende types rijke gronden in bos, stedelijk en agrarische context te vinden. Eerder onderzoek (SIA-project Veelzijdig bos) heeft laten zien, dat er omlooptijd van 30-40 jaar voor zaaghout productie bereikt zou kunnen worden.
Inventarisatie
Inventarisatiegegevens van opstanden van onze doelsoorten op verschillende locaties worden aangevuld met informatie over de beheergeschiedenis om duurzame oogstvolumes en houtkwaliteiten – ook in de toekomst – te kunnen bepalen.
Groeitrajecten & klimaatbestendigheid
Door middel van jaarringonderzoek brengen wij de lange-termijn groeitrajecten en de kwetsbaarheid van populier, els, linde en esdoorn voor extreme weersomstandigheden in kaart. Daarbij kijken wij naar groeireducties en herstel na periodes van bijvoorbeeld extreme droogte zoals van 2018-2020. Het veldonderzoek wordt aangevuld door literatuuronderzoek en discussies met (internationale) experts over optimalisatie van methoden voor beheer van bestaand en aanleg van nieuw bos en potentiële bedreigingen door klimaatverandering, en ziektes en plagen.
Beheermaatregelen
In samenwerking met beheerders kunnen wij gericht groeiplaatsen selecteren, waar populier, els, esdoorn en linde in bossen en op landbouwgronden (SBL, groenfonds) minimaal 30-50 jaar geleden zijn aangeplant. Met studenten wordt een systematische inventarisatie van de productiviteit en de houtkwaliteit van de loofboomsoorten gedaan. Bijzondere aandacht wordt besteed aan onderzoek naar de effecten van het toegepaste beheer op productie en houtkwaliteit maar ook het effect op andere ecosysteemfuncties zoals koolstofopslag in bodem en vegetatie, hydrologie en biodiversiteit.
Paulownia
Daarnaast wordt de potentie van Paulownia (kiri hout) verkend. Er zijn veel vragen vanuit de praktijk (telers, agrariërs, rondhoutverwerkers), over de potentie van deze snelgroeiende exotische soort. Vragen over aanplant op landbouwgronden en verwerking in bijvoorbeeld composietmaterialen. Strikt genomen gaat het hier niet om bos of agroforestry maar meer om
plantagehout, of een “bouwbos”.
Het is relevant om enerzijds te onderzoeken welk gevaar uitgaat van het feit dat deze soort zich invasief gaat gedragen en anderzijds te onderzoeken of er ook een natuurwaarde aan de soort te verbinden valt. Bijvoorbeeld door te kijken welke hier voorkomende insecten en schimmels zich binden aan de Paulownia en in hoeverre deze soort een bijdrage levert aan de bodemvruchtbaarheid en lokale hydrologie.